Bên dưới là những cảm nhận ban đầu về Steam Deck của các phóng viên trang tin GeekWire và Tom’s Hardware tại văn phòng công ty Valve.
Được Valve chính thức công bố cách đây vài tuần, Steam Deck về cơ bản là một thiết bị PC cầm tay chạy hệ điều hành SteamOS mới dựa trên nền tảng Linux.
Máy tích hợp sẵn hai gamepad và hai trackpad đặt ở hai bên màn hình cảm ứng LCD 7 inch. Thế nhưng, bạn cũng có thể kết nối nó với màn hình, chuột và/hoặc bàn phím ngoài để sử dụng như một hệ thống PC siêu di động đích thực.
Vào chiều thứ Năm, Valve đã mời tôi và những người khác đến văn phòng của công ty ở trung tâm thành phố Bellevue, Wash để tham dự buổi giới thiệu kéo dài một giờ và trải nghiệm thử sản phẩm.
Ban tổ chức thông báo rằng các thiết bị mà chúng tôi sử dụng là những mô hình tiền sản xuất đầu tiên của phiên bản 512 GB và vẫn còn một số lỗi mà Valve chưa giải quyết được. Do quá trình sản xuất vẫn đang diễn ra cho đến ngày phát hành chính thức vào năm tới, nên thậ khó có thể khẳng định trước được điều gì sẽ xảy ra với Steam Deck.
Theo như tôi thấy, chiếc PC chơi game di động mới của Valve tỏ ra rất linh hoạt, mạnh mẽ với mức giá cả phải chăng. Nó thực sự có tiềm năng. Nếu Valve có thể đưa Steam Deck vào vòng lưu hành đủ rộng, công ty sẽ lại một lần nữa nắm lấy cơ hội thay đổi toàn bộ thì trường gaming PC.
Cầm nắm và điều khiển
Điều đầu tiên khiến tôi cảm thấy ngạc nhiên về Steam Deck là nó rất nhẹ. Tôi đã vô thức mong đợi nó sẽ tương đương một chiếc “điện thoại cục gạch” thế hệ cũ từ thập niên 90. Nhưng hóa ra, máy chỉ nặng khoảng 700 gram, với phần lớn trọng lượng tập trung ở phần tay cầm.
Nếu bạn đã quen chơi trên Switch sẽ cảm nhận ngay sự khác biệt bởi Deck nặng hơn nhiều. Nhưng bù lại nó mang đến nhiều tính năng hơn về cả phần cứng lẫn phần mềm. Tay tôi có kích thước trung bình khá, nhưng vẫn cầm vừa vặn thiết bị của Valve và không gặp khó khăn khi tiếp cận bất kỳ nút nào.
Nếu bạn từng cầm qua những bộ điều khiển trên console sẽ không mất nhiều thời gian để làm quen với thao tác trên Deck. Tuy nút D-pad (hình chữ thập ở phía trên bên trái) được đặt ở một vị trí khá kỳ lạ, nhưng người dùng có thể sử dụng track-pad bên trái (phía dưới cần thumbstick) thay thế và nó vẫn mang lại cảm giác hoàn toàn tự nhiên.
Phía đối diện, track-pad bên phải có thể được sử dụng thay cho cần thumbstick bên phải. Tuy nhiên, để làm quen thì cần chút thời gian. Tôi không nghĩ nó sẽ thay thế được hoàn toàn thumbstick, nhưng nếu bạn đang cần các thao tác chuẩn xác trên Steam Deck thì, ít nhất về mặt lý thuyết, vẫn có thể sử dụng trackpad.
Các cần thumbstick khi nhấn có độ “đầm” nhất định tạo nên sự cao cấp, thay vì trôi tuột đi một cách dễ dàng. Trong khi đó, bộ nút vai mang lại cảm giác thoải mái, còn ABXY cho cảm giác ấn tốt dù đặt ở vị trí hơi xa so với thông thường.
Sau khoảng hai giờ trải nghiệm, tôi không thấy mình mắc phải bất kỳ lỗi ngoài ý muốn nào do các bố trí các nút điều khiển.
Hiệu năng gaming
Về cấu hình, Steam Deck được trang bị bộ vi xử lý AMD Zen 2 (4 nhân 8 luồng), bộ nhớ RAM LPDDR5 16GB và vi kiến trúc đồ họa RDNA 2 mạnh mẽ.
Trong số các trò chơi tôi đã thử qua thì Doom Eternal khiến tôi cảm thấy ngạc nhiên nhất, khi chạy ổn định ở tốc độ 110 FPS mà không gặp bất kỳ sự cố nào.
Còn Control của năm 2019 thì trong các phân cảnh khai màn và một số trận chiến mở đầu, mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Tuy nhiên, các chi tiết hiển thị trên những nhân vật Hiss khá sơ sài ở cài đặt đồ họa tự động (1280 x 800 với mức thiết lập thấp) và đạt tốc độ khoảng từ 30 khung hình / giây trở lên. Nhưng khi chuyển sang thiết lập trung bình, trò chơi trông đẹp hơn, nhưng bị giật đáng kể ở một số cảnh.
Sang đến Portal 2 của chính Valve sản xuất. Dù vận hành trơn tru, nhưng nó lại xuất hiện một số lỗi vân phủ (texture) kỳ lạ khi di chuyển. Ngoài ra, Sunset Overdrive do Microsoft xuất bản thì hoàn toàn không muốn tải các trình tạo bóng (shader).
Tóm lại, hiệu năng gaming trên Deck, ít nhất là ở giai đoạn đầu này, về cơ bản vẫn đang tùy thuộc theo từng game cụ thể. Với những game yêu cầu cấu hình ca, quạt tản nhiệt chạy hết tốc lực và có thể nghe thấy được. Nhưng nhờ luồng khí thoát ra từ phía trên thiết bị, nên chúng không gây ảnh hưởng lớn và không tạo cảm gíac nóng trong tay tôi.
Mặc dù vậy, Deck cũng gặp vấn đề tương tự như Nintendo Switch. Đó là không phải trò chơi nào cũng được thiết kế phù hợp với màn hình 7 inch.
Ví dụ như The Ascent mới phát hành gần đây. Do các nhân vật của người chơi trong đó đã tương đối nhỏ, nên việc trải nghiệm trên màn hình của Deck thực sự gây bối rối. Bạn nhiều lúc thực sự không thể quan sát điều gì đang diễn ra.
Rõ ràng, nếu một trò chơi vốn được tạo ra để trông đẹp trên màn hình cỡ lớn, nó sẽ khó đạt hiệu quả tương tự nếu bị đưa vào bộ khung nhỏ hơn đến vài lần.
Dĩ nhiên, Valve có thể khắc phục bằng cách tinh chỉnh lại kích thước giao diện người dùng. Bên cạnh đó, họ cũng sản xuất kèm bộ dock để xuất hình từ Deck lên TV. Đại diện công ty cho biết phiên bản cuối cùng của Deck sẽ tích hợp tính năng kính lúp để giúp giải quyết một số vấn đề về hiển thị.
Đây dù không phải là lỗi của Valve, nhưng cũng là điều mà người mua nên lưu tâm. Có rất nhiều game Switch mà bạn không nên thử chơi ở chế độ di động, do cách điều chỉnh kích thước giao diện người dùng kém, hoặc đồ họa không thích ứng tốt (ví dụ như Skyrim) và điều này cũng đúng với Deck.
Ngoài ra, hiện tượng văng game (crash) cũng xuất hiện ở một số trò chơi và đã được báo cáo đến đội ngũ phát triển. Điều này cũng không lạ, bởi đây là những đơn vị tiền sản xuất.Quá trình khắc phục và hoàn thiện sẽ được thực hiện từ bây giờ cho đến tháng 12, khi Steam Deck được lên lịch xuất xưởng.
Tính linh hoạt đáng nể
Một trong những cảm nhận nổi trội khác của tôi trong thời gian làm việc với Deck là tính linh hoạt của nó và Valve đã thể hiện điều đó rất rõ tại sự kiện.
Họ cẩn thận bố trí hẳn một khu vực dành cho nhiều người chơi sử dụng các bộ điều khiển DualSense được kết nối Bluetooth và một chỗ khác hiển thị cách hoạt động của Deck khi kết nối nó với bàn phím cùng màn hình riêng.
Deck tích hợp một cổng USB-C trên đầu có thể dùng để cắm các bộ điều hợp (adapter) có sẵn, hoặc bạn có thể sử dụng các phụ kiện ngoại vi không dây tương thích với Bluetooth. Khi được kết nối với màn hình, Deck sẽ tự động chuyển sang chế độ Desktop chạy hệ điều hành dựa trên Arch Linux.
Tại văn phòng của mình, Valve đã thiết lập một hệ thống bao gồm Deck với màn hình và bàn phím không dây để sử dụng Blender, trình phát đa phương tiện VLC, Chromium và Visual Studio Code – tất cả cùng một lúc. Ấn tượng hơn cả là việc khởi động một trò chơi khi đã mở những phần mềm trên không gây ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất.
Đội ngũ Valve cũng luôn nhấn mạnh rằng Deck là một chiếc PC, chứ không thuộc bất kỳ loại console nào, và có thể đảm nhiệm các công việc như máy tính. Theo kế hoạch, Valve sẽ cho xuất xưởng 3 phiên bản với giá 399 đô la, 529 đô la và 649 đô la.
Sự khác biệt đáng kể duy nhất giữa chúng nằm ở dung lượng bộ nhớ lưu trữ 64GB, 256 GB và 512 GB tương ứng. Ngoài ra, các thông số kỹ thuật khác bên trong đều giống nhau và bạn có thể mở rộng thêm dung lượng lưu trữ qua khe cắm Thẻ nhớ SD ở dưới cùng của thiết bị.
Deck cũng có rất nhiều tiềm năng cho những người ưa thích mày mò, nghiên cứu. Nhóm của Valve chia sẻ với tôi rằng Deck sẽ không tích hợp bất kỳ hình thức khóa cứng nào để ngăn người dùng cài đặt phần mềm riêng trên đó. Nó cũng sẵn sàng đáp ứng nếu khách hàng muốn xóa luôn hệ điều hành gốc để cài OS mới.
Mức giá rất tốt
Bất kỳ ai mua Deck đều được sở hữu một chiếc PC dựng sẵn mạnh mẽ đáng kinh ngạc với giá chỉ từ 399 đô la. Mặc dù chủ yếu phục vụ cho nhu cầu chơi game, nhưng nếu xét về cấu hình và số tiền bỏ ra, nó có thể ngang ngửa cả những chiếc Chromebook cao cấp.
Vừa là một nền tảng trò chơi, vừa là một PC di động giá cả phải chăng, Steam Deck hứa hẹn sẽ thu hút sự chú ý của những khách hàng có thu nhập không quá cao.
Tiềm năng Esports
Tính di động của Steam Deck cũng mở ra cơ hội tiếp cận với các giải đấu thể thao điện tử. Bởi nó cho phép các nhà tổ chức mang theo nhiều thiết lập PC cùng lúc và triển khai nhanh gọn khi cần thiết.
Tuy nhiên, tại thời điểm viết bài, nó vẫn chưa tích hợp sẵn bất kỳ biện pháp chống trộm nào (ví dụ như khe bảo mật Kensington ở mặt sau của Xbox Series X). Nếu Valve giải quyết triệt để hạn chế này, Deck sẽ là một tùy chọn sáng giá cho các giải đấu đối kháng trên toàn quốc.
Tạm kết
Sau khi thử nghiệm qua Steam Deck, tôi vẫn giữ nguyên ý kiến trước đây của mình: Deck không phải là “đối trọng của Switch”, như nhiều bài viết đã đề cập trên các phương tiện truyền thông xã hội sau thông báo ban đầu.
Dù ngoại hình trông giống như Switch, nhưng Valve không tập trung hướng nó đến đối tượng khách hàng của Nintendo. Nếu bắt buộc phải so sánh với một chiếc console, thì đó phải là PlayStation Vita thế hệ tiếp theo.
PlayStation Vita vốn là phiên bản kế nhiệm của hệ máy cầm tay PlayStation Portable nổi tiếng và đã ngừng sản xuất vào năm 2019. Bên cạnh thư viện phần mềm chất lượng, lý do chính khiến mọi người sử dụng Vitas nằm ở chỗ chúng… rất dễ bị hack.
Điều đó rất hữu ích với những ai muốn trải nghiệm sự mới mẻ, thay vì phải chịu bó buộc vào những thứ do nhà sản xuất cung cấp. Đến thời điểm này, người dùng đã biến Vitas thành nền tảng để stream phim trực tuyến, giả lập trò chơi, trình đọc sách điện tử, v.v. Steam Deck cũng sở hữu những tính chất tương tự như rẻ, linh hoạt và hơn hết là cho phép khách hàng thoải mái cài đặt mọi thứ họ thích.
Steam Deck vẫn được lên kế hoạch bắt đầu giao hàng vào tháng 12. Các model có sẵn đầu tiên dự kiến sẽ đến tay những người dùng Steam đã đặt hàng vào tháng trước, trên cơ sở ai đến sớm được phục vụ trước.
